Eylülde lüks sokaklarda bulunan ve büyüklüğü 150 metrekareyi aşan konutların KDV’si Mart 2017’ye kadar yüzde 18’den 8’e inmişti. Darbe girişimi sonrası durgunluğa karşı çekilen bu silah Türkiye çapında toplam 10 bin 530 sokakta yapılan konutları içeriyordu. Aradan geçen 2 ay sonra bu sokaklarda yapımı tamamlanan evler teslim edilmeye başlandı. Tabii evlerin tesliminde faturalar kesilip ödenmesi gereken KDV miktarları da ödendi. Vatandaşlar ise burada gördükleri KDV tutarları ile şaşkınlığa uğradı. Çünkü vatandaşın ödediği KDV ile müteahhitlerin vatandaşlara kestiği KDV oranı birbirini tutmuyordu. Olayı bir örnek ile açalım.
2 yıl önce topraktan bir projeye girip KDV dahil 1 milyon 180 bin liralık lüks konutalan vatandaş banka kredisi ile aldığı kredi için 180 bin liralık KDV tutarını da bankaya borçlandı. O tarihten bugüne de bankaya taksit ödemelerine devam etti. Eylül ayında düşen KDV oranı vatandaşların hiç dikkatini çekmedi. Çünkü o evini zaten yeni KDV düzenlemesi yapılmadan önce almıştı. Bu yüzden konu ile ilgilenmediler taa ki evi teslim aldıklarında gördükleri KDV tutarına kadar. Bir de ne görsünler faturada KDV 180 bin değil 80 bin lira (yüzde 8) olarak yazılmıştı.
GERİ İSTEME HAKKI VAR
Yani müteahhit 2 yıl önce KDV olarak hesapladığı 100 bin lirayı bu kez konut fiyatının içine yedirerek tahsil etmiş gibi gösteriyordu. Böylece aslında vatandaşın daha kolay ev almasını sağlamak için indirilen KDV sadece müteahhide yaramıştı. Ancak müteahhitler böyle düşünse bile vatandaşın aradaki 10 puanlık farkı isteme hakkı var. Eğer projeye başlanırken müteahhit ile konutu satan alan vatandaş arasında imzalanan sözleşmede fiyat konut fiyatı+KDV olarak belirtilmiş ise bu durumda 2 yıl önce ödediğiniz KDV’nin 10 puanını yani yukarıdaki örnekte 100 bin lirasını geri alabilirsiniz. Temel bir yaklaşım olarak da KDV şirketlerin değil vatandaşın bir ödevi olduğu için KDV’nin şirkette kalması KDV Kanunu’nun temel mantığı ile de çelişiyor.
Keza bazı inşaat şirketleri KDV’yi sözleşmenin yapılma tarihinde değil konut tesliminde fatura kestiğinde tahsil ediyor. Bu şirketler için sorun da oluşmuyor. KDV’yi fatura kesim tarihinde alan şirketlerin müşterileri de bu KDV’nin yüzde 8’e indirilmesinden yararlanıyor. Bu inşaat şirketlerinin devlet ile ilişkileri de sorun oluşturmuyor. 9 Eylül 2016 ile 31 Mart 2017 arasında başlayan projelerden ev alanlara KDV avantajı direkt olarak yansıyacak.
KDV DAHİL İSE DEVLETE GERİ VERECEK
Diğer yandan şirketler sözleşmede fiyatı ‘KDV dahil’ olarak belirtmişse işte bu durumda vatandaşın indirilen KDV’yi geri isteme hakkı bulunmuyor. Çünkü şirket istediği rakamı, konutun çıplak fiyatı istediğini de KDV olarak belirleyebilme hakkına sahip oluyor. Ancak hem konutun sözleşme tarihindeki fiyatına ve KDV oranına hem de KDV indirim tarihine bakılarak inşaat şirketinin vatandaştan aslında fazladan KDV aldığı da anlaşılıyor. Bu durumda ise fazladan alınan verginin vatandaşa değil ama yanlış vergi tahsil edildiği için devlete ödenmesi gerekiyor. Çünkü KDV Kanunu’nda yanlışlıkla fazla alınan verginin dairesine geri yatırılacağı yazılı.