Medical Park Tarsus Hastanesi’nde görev yapan Prof. Dr. Hayrettin Cengiz Alpay, iletişimde en çok kullanılan yöntemlerden biri olan ‘sözlü iletişim’i sağlayan ses tellerinin, yanlış nefes alma ve diğer başka nedenlerle hasar görebildiği bunun da seste kısılma, sesin çabuk yorulması, çatallanma, seste kaçak gibi durumlara yol açıldığını ve ses tellerinin, sesin bazı önlemlerle korunabileceğini söyledi.
Bunlar sesin düşmanı
Ses tellerini korumak için öncelikle ‘burundan sağlıklı bir nefes almak’ gerektiğini kaydeden Prof. Dr. Alpay, “Eğer burunda eğrilik, etlerde büyüme varsa, nefes burundan alınıp temizlenip nemlenerek düzgün bir şekilde solunum organlarına iletilmiyorsa, bu durum boğazı, bademcikleri rahatsız ettiği gibi ses tellerini de sıkıntıya sokacaktır. Ayrıca sigara, gece yatarken yemek yemek, nargile, puro, pipo içimi gibi ses tellerini sıkıntıya sokacak, üzerindeki nazik mukozayı etkileyecek durumlar ses teli sağlığını bozmaktadır. Reflü de ses tellerine zarar veren bir hastalıktır” diye konuştu.
Diyafram nefesi kullanın
Ses sağlığı konusunun temelinin ‘sesi doğru kullanmak’ olduğunu belirten Prof. Alpay şöyle devam etti:
“Sesi doğru kullanmak için burundan alınan temiz nefesin, diyafram nefesi şeklinde, konuşmaya yetecek tarzda, istenen cümleyi söylerken kelime gruplarını rahat oluşturacak kadar nefesin içeri alınabilmesi gerekmektedir. Bunun için de derin nefes alındığında göğüs kafesinin öne doğru çıkıp omuzların yükseldiği kabarma hareketi değil, göbeğin öne doğru çıktığı ‘diyafram nefesi’ daha değerlidir.”
Risk altındakilere öneriler
Prof. Dr. Alpay, ses problemlerinde en çok ses sanatçıları, tiyatrocular, pazarlamacılar, pazarcılar, öğretmenler, avukatlar, trafiği yönlendiren polisler gibi meslek gruplarının risk altında olduğunu söyledi. Alpay, “Sesini profesyonel olarak kullanan kişilerin, mümkün olduğu durumlarda mikrofon ya da megafon gibi cihazlar kullanmasını öneriyoruz. Öğretmenlere, öğrenciler üzerinde otorite sağlamak için bağırmak yerine el işaretleri ya da düdük kullanmalarını tavsiye ediyoruz” ifadelerini kullandı.
Burunda sorun olabilir
Prof. Dr. Hayrettin Cengiz Alpay, sesin kötü kullanımına da dikkat çekerek, “Gereğinden fazla, gırtlağımızı tahriş edecek kadar bağırmak ya da sesimiz duyulmuyor diye düşünüp yüksek sesle konuşmak, sesi kötü kullanmaktır. Kısık sesle konuşmak da ses teli sağlığı için doğru değildir” dedi.
Prof. Dr. Alpay, düzenli kulak burun boğaz muayenesi önererek, “Sesteki sıkıntıların nedeni, burundaki kemik ya da et olabilir” şeklinde konuştu.