Dişler üzerinde yer alan eklentilerin mekanik olarak uzaklaştırılması amacıyla manuel fırçalar, elektrikli diş fırçaları, sert ve yumuşak kıllı fırçalar, özel amaçlı üretilen farklı farklı diş fırçaları kullanılır. Son yıllarda elektrikli veya şarjlı diş fırçaları da çok yaygın olarak kullanılmaya başlanan fırçalar arasında yer alıyor. Şarjlı diş fırçaları hekimlerin hastalara sık önerdiği ya da hastaların kullanmayı daha sık talep ettiği fırça grubu haline gelmiş durumda. Bu fırça grubunda fırça başının hareketine göre farklı seçenekler olduğu gibi kıl sertliğine göre farklı uç seçenekleri ve ara yüz temizliğinin sağlanması için farklı uçlar da kullanılabiliyor. Peki bu tür diş fırçaları başlı başına ağız ve diş sağlığının korunmasına yeterli mi? Yanlış kullanımı risk yaratır mı? Şarjlı diş fırçalarının en doğru kullanımı nasıl olmalı? İstanbul Aydın Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Serap Karakış Akcan, sadece tüm diş fırçalarında olduğu gibi şarjlı fırçalarının da uygun bir fırçalama tekniği gerektirdiğini belirtiyor ve “Uygun olmayan yöntem ve yanlış sertlikte diş fırçası kullanımı dişetlerinde travma, dişeti çekilmesi, açığa çıkan kök yüzeylerinde aşınmalar ve sıcak ile soğuğa artmış hassasiyet ile sonuçlanabilmektedir” diyor.
Şarjlı fırçalar, zayıf ağız bakımında uyumu artırıyor
Yapılan bazı çalışmaların plak kontrolünün sağlanmasında ve gingivitisin önlenmesinde şarjlı diş fırçalarının manuel fırçalara göre daha etkili olduğunu gösterdiğini belirten Yrd. Doç. Dr. Akcan, “Bununla birlikte ağız hijyenin sağlanmasında tam uyum sağlayamayan zayıf ağız bakımına sahip bireylerde bu tip fırçaların kullanımının hastanın uyumunu arttırıcı olabileceği de bildirilmiştir. Mental veya fiziksel problemler nedeni ile ağız hijyenini kendisi sağlayamayan bireylerin aile bireyleri veya başkaları tarafından günlük bakımlarının sağlanmasında da manuel fırçalara göre daha kolaylık sağladığı da düşünülmektedir” diyor.
Dişler aşınabilir!
Yrd. Doç. Dr. Akcan, bütün bunlara ek olarak şarjlı diş fırçalarının uygun teknikle kullanılmaması veya hasta tarafından uzun süreli basınçlarla ve süre ile uygulanmasının diş üzerinde ciddi aşınmalara neden olabileceği ve dişetine zarar vererek dişeti çekilmesine yol açabileceği uyarısında bulunuyor ve “Fakat bu riskler manuel diş fırçaları için de mevcuttur” diyor.
Son sistem şarjlı diş fırçalarında hastanın fırçalama süresini ayarlamasına yardım eden zaman ayarlayıcıları ve başlık seçiminde hassas-yumuşak kıllı başlıkların seçilebilmesinin hastanın uyguladığı basıncın kontrol edilebilmesi açısından olumlu gelişmeler olduğunu da dile getiren Yrd. Doç. Dr. Akcan, “Teknoloji, insan hayatını kolaylaştırmak adına getirmiş olduğu yenilikler ile ağız bakımının da daha kolay ve etkin olarak gerçekleştirilebileceğini vadetse de, hala manuel fırçalamaya karşılık elektrikli-şarjlı diş fırçaları ile yapılan fırçalamanın üstünlüğü klinik kanıtlarla tam olarak ortaya koyulamamıştır” diye de ekliyor.