Bu yöntemle bazı iş insanlarına iş verildiği ve kurum ve kuruluşların zarara uğratılarak bazı ş insanlarına menfaat sağlandığı belirtiliyor.
Devlete bağlı kurumların dışarından iş yaptırması veya alım yapması için ihaleye çıkması lazım. Belli bir fiyatın üzerindeki tüm işlemlerin ihale açılarak yapılması lazım. İhale açıldığı zaman, ihale kanununa uyan herkes bu işe talip oluyor. Bu da rekabeti getiriyor ve kurumun yapacağı işi en düşük fiyata yaptırmış oluyor. Bu yöntemle kurumlar kazanıyor işi yapan firma ise haksız kazanç elde edemiyor.
Afet Gibi Olaylarda İhale Yapılması Zorunlu Değil
Doğal afetler, salgın hastalıklar, can veya mal kaybı tehlikesi gibi ani ve beklenmeyen veya idare tarafından önceden öngörülemeyen olayların ortaya çıkması üzerine ihalenin ivedi olarak yapılmasının zorunlu olması durumunda (21/b) maddesi devreye giriyor. 21/b, 21/c ve 21/f kapsamında yapılan ihalelerde ilan yapılması zorunlu değildir. İlan yapılmayan hallerde en az üç istekli davet edilerek, yeterlik belgelerini ve fiyat tekliflerini birlikte vermeleri istenir.
Bu yöntem, sadece açıklanan şartlar oluşması durumunda yapılması gerekirken, bazı kurumların artık sık sık bu yöntemi kullanarak ihale yapmadığı ve işi istedikleri iş insanına verdikleri her geçen gün daha çok konuşuluyor. Yöntem ise şöyle işleniyor. Kurum işi vermek istediği şirketi çağırıyor ve işi ona veriyor. Şirket de gidip tanıdığı 2 şirketten daha yüksek teklif alarak kuruma veriyor. Kendisi de daha az teklif verdiği için iş kendisinde kalıyor. Bu yöntemle iş kat kat fazla maliyetle yapılmış oluyor. Burada kurum zarar ederken, şirket haksız kazanç elde etmiş oluyor.
YASAK AMA RUTİNE BAĞLANDI İDDİASI
Çanakkale’de son günlerde yolsuzluk iddiaları ile ilgili 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun (21/ f) (21/F) maddeleri daha çok konuşuluyor. Kamu İhale Kanunu’nun 21’inci maddesinin b bendi “Doğal afetler, salgın hastalıklar, can veya mal kaybı tehlikesi gibi ani ve beklenmeyen veya yapım tekniği açısından özellik arz eden veya yapı veya can ve mal güvenliğinin sağlanması açısından ivedilikle yapılması gerekliliği idarece belirlenen hallerde veyahut idare tarafından önceden öngörülemeyen olayların ortaya çıkması üzerine ihalenin ivedi olarak yapılmasının zorunlu olması” durumunda açık ihale yerine pazarlık yönteminin kullanılmasına olanak sağlıyor.
Bu maddenin acil olmayan durumlar için de kullanılarak bazı iş insanlarına haksız kazanç sağladığı ifade ediliyor. Bunun gibi birçok iddia Çanakkale’de de son günlerde çok konuşulmaya başlandı. Çanakkale’de çoğu zaman konu itibariyle (21/f) ve (21/b) maddelerinde belirtilen durumlar ortada olmamasına rağmen ve pazarlık usulüne tabi olmayan kamu alımlarının, eksik rekabet ortamı içerisinde kapalı kapılar arkasında bu usulle yapıldığı ve kamu kaynaklarının usulsüz bir şekilde bazı kişilere aktarıldığı ifade ediliyor.
Bünyamin Nami Tonka