Giderek artan enerji talebi ve çevresel sorunlar, yenilenebilir enerji kaynaklarının önemini her geçen gün artırıyor. Bu kapsamda, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Enerji Kaynakları ve Yönetimi Anabilim Dalı’ndan Alper Dönmez’in Doç. Dr. Gül Ebru Orhun danışmanlığında hazırladığı yüksek lisans tezi, Çanakkale’nin biyokütle enerji potansiyelini detaylı bir şekilde inceledi. Biyokütle, fiziksel, kimyasal ya da termokimyasal işlemlerden geçirilerek enerji üretimi için kullanıma uygun hale getiriliyor. Başlıca çevrim yöntemleri ise; Doğrudan Yakma, Havasız Çürütme, Fermantasyon, Piroliz, Gazlaştırma ve Biyofotoliz olarak belirtiliyor. Çevrim sonunda biyodizel, biyogaz, biyoetanol, pirolitik gaz gibi ana ürün olan yakıtların yanı sıra, gübre, hidrojen gibi yan ürünler de elde ediliyor. Bu ürünler başta; elektrik üretimi, ısınma, ulaşım araçları ve uçaklar olmak üzere çeşitli alanlarda yakıt olarak kullanılabiliyor.
Çalışma, Türkiye’de yenilenebilir enerji kaynaklarının değerlendirilmesi ve atık yönetiminin etkinleştirilmesi açısından önemli bir referans niteliği taşıyor. Çalışmada Çanakkale ilindeki hayvansal ve bitkisel atıklardan enerji üretimi konusunda çarpıcı sonuçlar elde edildi;
Hayvansal atıklar: Çanakkale’de hayvancılık faaliyetlerinden yılda yaklaşık 91.907.072 metreküp biyogaz üretilebileceği ve bu biyogazdan 433,18 GWh elektrik enerjisi elde edilebileceği hesaplandı.
Bitkisel atıklar: Tarım faaliyetlerinden kaynaklanan bitkisel atıkların enerji eşdeğeri 3.617,75 TEP (Ton Eşdeğer Petrol) olarak belirlendi. Bu atıklardan ise yılda 42.017,53 MWh elektrik enerjisi üretmek mümkün.
Bu verilere göre Çanakkale’nin Türkiye’nin hayvansal biyokütle enerji potansiyelindeki payı yüzde 1,38, bitkisel biyokütledeki payı ise binde 8 olarak belirlendi.
Çanakkale’de nüfusun yaklaşık yüzde 32’si tarım ve hayvancılıkla uğraşıyor. Yoğun üretim faaliyetleri, aynı zamanda büyük miktarda atık oluşmasına neden oluyor. Çalışmada, bu atıkların uygun şekilde işlenmesi durumunda, Çanakkale’nin önemli bir biyokütle enerji üretim merkezi haline gelebileceği ifade edildi.
Araştırma, biyokütle enerjisinin çevresel sorunlarla mücadelede de etkili bir çözüm sunabileceğini vurguluyor. Yenilenebilir enerji kaynaklarının yaygınlaştırılmasıyla: Çevre kirliliği ve iklim değişikliğine neden olan atıkların azaltılması, Fosil yakıtlara bağımlılığın düşürülmesi, Yerel tarım ve hayvancılığın gübre gibi yan ürünlerle desteklenmesi mümkün olabilir. Çanakkale’nin biyokütle potansiyelinin, çevreye duyarlı enerji üretiminde Türkiye’nin diğer bölgelerine örnek olabileceği belirtiliyor.
1915 Çanakkale Köprüsü ve enerji talebi
Araştırmada, 1915 Çanakkale Köprüsü’nün açılmasıyla birlikte bölgedeki ekonomik hareketliliğin artacağı ve buna bağlı olarak enerji talebinin de yükseleceği öngörülüyor. Bu bağlamda, biyokütle enerjisi, çevreye zarar vermeden artan enerji ihtiyacını karşılayabilecek bir alternatif olarak dikkat çekiyor.
Yenilenebilir enerji yatırımlarına çağrı
Çalışmanın sonuçları, Çanakkale’nin biyokütle enerji yatırımları için büyük bir potansiyele sahip olduğunu ortaya koyuyor. Uzmanlar, bu alandaki yatırımların artırılması durumunda hem Türkiye’nin enerji bağımlılığının azalacağını hem de çevreye duyarlı bir üretim modeline geçişin hızlanacağını belirtiyor.
Çevre kirliliğiyle mücadele ve yerel ekonomiye katkı
Çanakkale’nin tarım ve hayvancılıktan elde edilen atıklarının biyokütle enerjisine dönüştürülmesi, çevre kirliliğiyle mücadele ve yerel ekonomiye katkı sağlama noktasında büyük bir fırsat sunuyor. Yenilenebilir enerji kaynaklarının yaygınlaşmasıyla Türkiye’nin enerji politikalarında daha sürdürülebilir bir geleceğe adım atması bekleniyor.
Atakan Alkış