Türkiye'nin millîleşme hikâyesinde savunma sanayiinin ayrı bir önemi bulunuyor. Hem stratejik hem katma değerli sektör olan ‘savunma'da son yıllarda çok büyük başarılara imza atılıyor. Sektörde 32 yılı deviren Kale Grubu da yıllardır Türkiye'nin üzerinde çalıştığı ve kritik öneme sahip 'millî uçak motoru' için dev adımı attı. Bugün İstanbul'da başlayan Uluslararası Savunma Sanayii Fuarı (IDEF) öncesinde basın toplantısı düzenleyen Kale Grubu Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Osman Okyay; yüzde 100 millî imkânlarla Kale AR-GE tarafından geliştirilen, Türkiye'nin ilk yerli turbo jet motorunun hazır olduğu müjdesini verdi.
"Öncelikle ROKETSAN'ın SOM füzelerinde kullanılacak"
'KTJ-3200' adlı millî turbojet motoru hakkında bilgiler veren Okyay, "Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB) ile imzalanan AR-GE projesi kapsamında, turbojet motor geliştirme çalışmalarına 2012 yılında Kale Havacılık bünyesinde adım attık. Aradan geçen 7 yılın ardından ilk başarılı ateşleme testini gerçekleştirdik. Tamamen millî imkânlarla bu iş tamamlandı. Kontrol ve aksesuarlarının tamamı, Kale tarafından özgün olarak geliştirildi. Kırkı mühendis, 79 çalışanımız sadece bizim bünyemizde var. Ayrıca İTÜ ve ODTÜ'den de hocalarımızdan katkı alıyoruz. Mekanik aksamda 30'a yakın yerli tedarikçimiz mevcut. SSB'den 25 milyon dolara aldık projeyi, bir o kadar da biz harcadık. Çünkü bu süreçte tam 5 defa motoru patlattık. 38 bin devire çıkan, 900 beygirlik güç üreten bir motordan bahsediyoruz. Zorlayıcı testlerin hepsini başarıyla atlattı. İlk aşamada KTJ-3200, insansız platformlara yönelik kullanım için optimize edildi. Bu sebeple öncelikle ROKETSAN'ın SOM füzelerinde kullanılacak. 2020 geçmeden, bu füzeler üzerinde test atışı yapmayı planlıyoruz. Daha sonra 100'lerle ifade edilebilecek seri üretime başlayabiliriz” dedi.
Bu çekirdek motorun geliştirilerek ilerleyen aşamalarda ‘drone', insansız hava aracı ve uçaklarda kullanılabileceğini belirten Okyay, "Bu alanda çok sınırlı bir bilgi birikimimiz vardı. O kadar yanlış yaptık ki hataları göre göre doğrusunu bulduk ve yetkinlik kazandık. Kompakt tasarımı ile yüksek itki, düşük yakıt tüketimi ve farklı irtifa/hız şartlarında hareketi başlatılabilme özelliklerine sahip bir motora kavuştuk. Üstün özellikleri sayesinde bu motor, yapılacak bazı modikasyonlarla farklı hava platformlarına adapte edilebilir. Bugün bu motoru ateşledik; nihai amacımız uçak motoru üretimine de geçerek, sayıları bir elin parmaklarını ancak bulan küresel devler arasına katılmak. Bu biraz zaman alacak, 2030'ları bulacak. Ancak bu işler çok zor ve süreç oldukça hassas ilerliyor. Bu ürünle küresel bir oyuncu olmaya kararlıyız" diye konuştu.
"Beş defa patladı, keyifle harcayıp ürettik"
Kale Grubu Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Osman Okyay, "38 bin devire çıkan, 900 beygirlik güç üreten bu ürünü tasarlarken motor tam beş defa patladı. Keyifle harcayarak ilk jet motorunu ürettik" dedi.
Millî turbojet motorunun kontrol ve aksesuarlarının tamamı, Kale tarafından geliştirildi. 40'ı mühendis, 79 çalışanı bulunan firma, İTÜ ve ODTÜ'den de destek alıyor. Mekanik aksamda da 30'a yakın yerli tedarikçi mevcut.
Kaynak: İHA
