Türkiye Petrol Rafinerileri AŞ (TÜPRAŞ), Türkiye'nin en büyük 500 şirketinin belirlendiği Fortune 500'de, 88,6 milyar liralık net satış geliriyle bu yıl da birinci oldu. Bu yıl 12'ncisi gerçekleştirilen Fortune 500 Türkiye araştırmasına göre, EPİAŞ 63,8 milyar liralık net satış geliriyle ikinci, geçen yıl listenin 4'üncü sırasında bulunan Türk Hava Yolları ise (THY) gelirlerini yüzde 58 artarak 62,9 milyar lira ile 3'üncü oldu. Önceki yıl 5'inci sırada yer alan Boru Hatları ile Petrol Taşıma AŞ (BOTAŞ), 51 milyar 51 milyon liralık net satışla 4'üncü sıraya yükselirken, 3'üncü sırada yer alan Petrol Ofisi ise 49 milyar 933 milyon lirayla 5'inci sıraya geriledi.
Listede yer alan 500 şirketin toplam net satışları yüzde 31,84'lük artışla 1 trilyon 588 milyar 380 milyon liraya yükselirken ilk 10 firma net satış gelirlerinin yüzde 30,1'ini oluşturdu. Bu rakam, geçen yıl yüzde 27,2 seviyesindeydi. İlk 100 firmanın net satışları ise Fortune 500'ün net satış gelirlerinin yüzde 71,8'ini oluşturdu. 279 şirketin satış geliri 1 milyar lira sınırına yaklaştı. Satış geliri 10 milyar liranın üzerinde olan şirket sayısı ise 29 oldu.
SATIŞ ARTTI, KÂR AZALDI
Araştırmaya göre, 2018 yılında ÜFE'nin yüzde 33,64 olduğu düşünüldüğünde, reel olarak net satışlarda yüzde 1,35'lik düşüş yaşandı. Listedeki şirketlerin net kârları ise 2017 yılına göre yüzde 16,63 düşerek 54 milyar liraya geriledi. Son yıllarda kur ve faizdeki yükselişle bozulan bilanço yapılarını düzeltmek için esas faaliyetlere yönelen şirketler, 2018'de de bu eğilimi sürdürdü. Şirketlerin esas faaliyet kârı yüzde 37,52 artarak 131,3 milyar liraya yükseldi.
Finansman giderlerindeki yükseliş eğilimi geçen yıl da artarak sürdü. Fortune 500 şirketlerinin toplam finansman giderleri yüzde 125,79 artarak 139,2 milyar liraya çıktı. Oysa 2017'de şirketlerin finansman giderlerindeki artış yüzde 22,53 oranındaydı. Sektörel bazda bakıldığında ise finansman giderlerindeki bozulmanın en fazla üretim sektöründe olduğu görülüyor. Üretim şirketlerinin finansman giderleri yüzde 163, inşaat şirketlerinin yüzde 90, hizmet ve ticaret şirketlerinin ise yüzde 83 arttı.
İHRACATLA KAZANDILAR
Fortune 500'ün toplam satışlar içinde ihracatın payı 23,78'den yüzde 28,33'e çıktı. İhracat TL bazında yüzde 57 artarak 450 milyar liraya, dolar bazında ise yüzde 19,01 artarak 93,5 milyar dolara yükseldi. En fazla ihracat yapan şirket, geçmiş yıllarda olduğu gibi yine THY oldu. 54,8 milyar lira ihracat yapan THY'yi, 27,3 milyar liraylaFord, 17,4 milyar lirayla Arçelik, 16,1 milyar lirayla RC Rönesans İnşaat, 14,4 milyar lirayla Tofaş izledi.
500'Ü BİR WALMART ETMEDİ
Listede yer alan şirketlerinin toplam satışları, TCMB'nin 2018 yılı ortalama kur değeri olan 4,81 lira baz alınarak yapılan hesaplamaya göre 329,9 milyar dolar oldu. ABD listesinin ilk sırasında bulunan Walmart'ın net satışlarının 514,4 milyar dolar olduğu düşünüldüğünde 500 şirket bir Walmart etmedi.
1 MİLYON 240 BİN İSTİHDAM
Fortune 500 şirketlerinin istihdam oranı yüzde 8,31 artışla 1 milyon 240 bini aştı. En fazla istihdam artış oranı yüzde 35,37 ile inşaatta gerçekleşirken, inşaatı, yüzde 10,55 ile üretim sektörü takip etti.
Kaynak: İHA
