Kanserle mücadelede son dönemde iyileşme şansını yükselten tedavi yöntemlerinden biri de kök hücre nakli. Kan kanseri tedavisinde kullanılan kemik iliği naklinde LÖSEV verilerine göre yüzde 43 ila 83 arasında başarı elde ediliyor.
Kök hücre naklinin ağırlıklı olarak lösemi, lenfoma, multiplmyelom gibi kan kanserlerinin sık görülen tiplerine uygulandığını anlatan EmseyHospıtalHematoloji ve Kök Hücre Nakli Ünitesinin Direktörü Prof. Dr. Serdar Bedii Omay ilik naklini anlattı;
“ İlik nakli diyoruz ama aslında artık iliğin kendisini nakletmiyoruz.İlk başlangıçta doğrudan kemiğin içerisinde kan yapan doku olan iliğin alınıp ihtiyacı olan hastalara nakliyle tıbbi hizmet başladığı için bu ismi taşıyor. Aslında artık naklettiğimiz ilikte bulunan ana kök hücrelerdir.Yanihematopoetik dediğimiz kan yapan kök hücrelerdir.”
KÖK HÜCRE NAKLİNİN UYGULANDIĞI KANSER TÜRLERİ
Kök hücre tedavisinin uygulandığı birçok kanser türünün bulunduğunu anlatan Prof. Dr.Serdar Bedii Omay;
“İliğin ortaya çıkardığı kan hastalıkları vardır. Bunlar birkaç guruba ayrılabilir. Ama en çok kök hücre naklini uyguladığımız gurup ilik kanserleri ya da halk arasındaki deyimiyle kan kanserleri gurubudur.Bunlarada tıp dilinde lösemiler adını veriyoruz.Özellikle Akut Lösemiler grubunda kök hücre naklini uyguluyoruz.”
KENDİ KÖK HÜCRELERİNİN NAKLİ
Bazı kanser grubunda kendi kök hücrelerinin de tedavide kullanıldığını anlatan Prof. Dr. Omay;
“Tıp dilinde otolog kök hücre dediğimiz kişinin kendi kök hücrelerinin naklinde amaç hastalara yüksek dozda kemoterapi veya beraberinde radyoterapi vererek kanser hücrelerinin öldürülmesidir. Otolog kök hücre nakli için önce hastanın sağlıklı kan yapıcı kök hücrelerinin toplanması gerekiyor. Dolaşımdaki kandan aferez cihazları ile toplanan kök hücreler alınabiliyor. Bu yüksek doz tedavi, bir yan etki olarak hastanın kemik iliğinde bulunan sağlıklı kan yapıcı kök hücrelerin de ölmesine yol açar. Kemik iliği kan üretmeyen bir hastanın ne yazık ki yaşaması mümkün değildir. Nakledilen kök hücreler hastanın kemik iliğine yerleşerek tekrar kan üretmeye başlarlar. Bu şekilde hasta yüksek doz tedavinin öldürücü etkisinden kurtulmuş olur.”
ALLOJENEİK KÖK HÜCRE NAKLİ
Kök hücre naklinin uygulandığı allojenik yöntem hakkında da bilgi veren Prof. Dr. Omay;
“Allojeneikkök hücre nakli ise sağlıklı bir bağışçıdan alınan kök hücrelerin kullanılmasıdır. Bu işlemde otolog kök hücre naklinde olduğu gibi hastaya kanser hücrelerini öldürmek amacı ile yine yüksek doz tedavi uygulanır. Otolog kök hücre naklinden farklı olarak hastanın kendi kök hücreleri yerine sağlıklı bağışçıdan toplanmış olan yeterli sayıdaki kök hücreler nakledilir. Allojeneik kök hücre naklinin otolog nakillerden asıl farkı nakil işlemi sırasında bağışçının kök hücreleri ile birlikte bağışıklık sistemi hücrelerinin de nakledilmesidir.”
LENF KANSERLERİNİN BELİRTİLERİ
Tıp bilminin günümüzde bazı kanser türlerini tamamen ortadan kaldırtabilen tedaviler uygulayabilecek aşamaya geldiğini ifade edenEmseyHospıtalHematoloji ve Kök Hücre Nakli Ünitesinin Direktörü Prof. Dr. Serdar Bedii Omay; “ İlik kanserleri dediğimiz hematolojil kanserlerde erken teşhise her zaman ulaşmak mümkün olmayabiliyor.Fakat multiplmiyelomalarda ve lenfomalarda yani lenf kanserleri dediğimiz türlerde erken teşhis fayda sağlar.Bu türlerin ise belirtileri halsizlik,kansızlık,hakim olunamayan kaşıntılar,kanamalar, enfeksiyonlar, ya da kasık ve boyunlarda büyüyen lenf bezeleri de lenf kanserlerinin belirtileri olarak gösterebiliriz.
Kanserde gelinen noktada muazzam bir aşamada tıp. Ama tam olarak tüm kanser çeşitlerini ki birçok çeşidi var tamamen ortadan kaldırıp hepsinin çaresi bulunmuştur diye bir şey söyleyemeyiz.Ama birçok kanserde bazılarını tamamen ortadan kaldırabilen bazılarında ise hastalığa bağlı yaşam sürelerini uzatabilen tedavileri uygulayabiliyoruz.”
Kaynak: İHA
