Perimenopoz kadınların üreme döneminden çıkıp menopoza yaklaştığı, hormon seviyelerinde dalgalanmaların olduğu bir süreçtir. Bu dönem adet döngüsünde düzensizliklerden ruh hali değişikliklerine kadar çeşitli semptomlarla kendini gösterebilir.
Perimenopoz Nedir?
Perimenopoz menopoza geçiş dönemi olarak tanımlanır ve genellikle kadınların 40’lı yaşlarında başlar. Ancak bazı durumlarda bu süreç 30’lu yaşların sonlarında da görülebilir. Menopoz öncesi hormonlar özellikle östrojen ve progesteron bu dönemde artışlar ve inişler yaşar. Bu dalgalanmalar hem fiziksel hem de duygusal değişikliklere neden olur. Perimenopozun süresi kişiden kişiye farklılık göstermekle birlikte genellikle birkaç yıldır. Ancak elbette genetik faktörler ve yaşam biçimi bu süreci etkiler.
Perimenopoz Dönemi ve Hormonlardaki Değişiklikler
Perimenopoz dönemi hormonal değişimlerin en yoğun yaşandığı evredir. Östrojen ve progesteron seviyelerinin düzensiz şekilde yükselip alçalması adet döngüsünün düzensizleşmesine neden olur. Perimenopoz döneminde kadınlar en çok sıcak basması, gece terlemeleri ve ruh hali değişiklikleri gibi menopoz semptomları yaşar.
Hormon seviyelerindeki bu iniş çıkışlar yalnızca fiziksel değil aynı zamanda psikolojik olarak da kadınları etkiler. Kadınlar bu dönemde daha kaygılı, sinirli veya depresif hissedebilir. Uyku düzeninde bozulmalar ve yorgunluk da yaygın şikâyetler arasındadır.
Perimenopoz Belirtileri Nelerdir?
Perimenopoz belirtileri hormonal değişikliklerin bir sonucu olarak ortaya çıkar ve kadınların yaşam kalitesini etkileyebilir. Perimenopozun en sık görülen belirtileri aşağıdaki gibidir.
Adet Düzensizlikleri: Adet kanamalarının daha az veya daha yoğun olması ve döngülerin düzensizleşmesine sık rastlanır. Adet düzensizliği yumurtlama süreçlerindeki düzensizliklerden kaynaklanır ve genellikle menopozun yaklaşmakta olduğunun bir işareti olarak değerlendirilir.
Sıcak Basması ve Gece Terlemeleri: Hormonal dalgalanmaların bir sonucu olarak kadınlar sık sık sıcak basması ve aşırı terleme yaşayabilir. Gece terlemeleri uyku kalitesini etkileyerek yorgunluk hissine yol açabilir.
Ruh Hali Değişiklikleri: Kaygı, depresyon ve sinirlilik bu dönemde yaygındır. Hormonların beyindeki kimyasal dengeyi etkileyerek ruh hali değişikliklerine neden olması bu durumun temel sebebidir. Ayrıca fiziksel değişimlerin psikolojik etkileri de bu durumu şiddetlendirebilir.
Uyku Problemleri: Uykusuzluk ve sık sık uyanma gibi sorunlar perimenopoz döneminde yaygındır. Uyku düzenindeki bu bozulmalar sıcak basmaları veya gece terlemeleri ile ilişkili olabilir ve genellikle gün içinde yorgunluk hissine neden olur.
Vajinal Kuruluk: Vajinal kuruluk yaygın belirtiler arasında görülür. Cinsel ilişki sırasında rahatsızlık hissine yol açabilir ve aynı zamanda vajinal enfeksiyonlara karşı hassasiyeti de artırabilir.
Cilt ve Saç Değişiklikleri: Cilt daha kuru hale gelebilir ve saç dökülmesi artabilir. Östrojen seviyelerinin azalması cildin elastikiyetini kaybetmesine ve daha kırışık bir görünüm almasına neden olabilir. Ayrıca saçlar daha ince ve kırılgan hale gelebilir.
Kilo Alımı: Bu dönemde metabolizma zayıflar ve kilo alımı yaşanabilir. Özellikle karın bölgesinde yağlanma artışı sıkça gözlemlenir. Bu durum hormon seviyelerindeki değişimlerin yanı sıra yaşlanma sürecinin doğal bir sonucu olarak da değerlendirilebilir.
Söz konusu bu belirtilere ek olarak daha nadir eklem ağrıları ve kas sertliği de görülebilir. Bu durum hormon seviyelerindeki düşüşün vücudun bağ dokularına olan etkisinden kaynaklanabilir. Kadınlar özellikle sabah saatlerinde eklemlerinde sertlik veya ağrı hissedebilir. Ayrıca kalp çarpıntısı gibi kardiyovasküler belirtiler de perimenopoz döneminde ortaya çıkabilir ve genellikle östrojen seviyelerindeki dalgalanmalardan kaynaklanır.
Bazı kadınlar bu dönemde hafıza ve konsantrasyon güçlükleri de yaşayabilir. "Beyin sisi" olarak da adlandırılan bu rahatsızlık hormon değişikliklerinin beyindeki nörotransmitterlere olan etkisinden kaynaklanabilir. Hafıza sorunları ve odaklanma zorluğu günlük aktiviteleri zorlaştırabilir ve stres seviyesini artırabilir. Bu belirtiler genellikle geçici olup hormon seviyelerinin dengeye oturmasıyla birlikte azalabilir.
Perimenopoz Döneminde Sıcak Basması
Perimenopoz döneminin en bilinen ve rahatsız edici semptomlarından biri sıcak basmasıdır. Kadınlar genellikle ani bir sıcaklık hissi, yüzde kızarıklık ve terleme ile karşılaşır. Bu problem birkaç saniye ile birkaç dakika arasında sürebilir. Sıcak basmaları çoğunlukla gece meydana gelir ve uyku düzenini bozabilir. Sıcak basmalarını yönetmek için aşağıdaki öneriler etkili olabilir:
Hafif Kıyafetler Giymek: Bu süreçte hafif ve nefes alabilir kumaşlar tercih edilebilir.
Stresi Azaltmak: Stres sıcak basmalarını tetikleyebilir. Yoga, meditasyon veya nefes egzersizleri faydalı sakinleşmek için faydalı olabilir.
Serin Bir Ortam Sağlamak: Uyurken yatak odasının serin tutulması gece terlemelerini azaltabilir.
Perimenopozda Hormon Tedavisi ve Alternatif Yöntemler
Perimenopoz semptomlarını hafifletmek için yaygın olarak kullanılan bir yöntemlerden biri hormon tedavisidir. Ancak hormon tedavisinin her kadın için uygun olmayabileceği bu sebep ile mutlaka bir uzman doktor kontrolü ile başlanması tavsiye edilir. Bitkisel takviyeler, egzersiz, sağlıklı beslenme gibi alternatif yöntemler de bu dönemde faydalı olabilir.
Bitkisel Takviyeler: Özellikle soya ürünleri ve siyah kohosh gibi bitkisel takviyeler bazı kadınlarda sıcak basmasını hafifletebilir.
Egzersiz: Düzenli egzersiz hormonların düzenlenmesine ve ruh hali değişikliklerinin azaltılmasına yardımcı olabilir.
Sağlıklı Beslenme: Sağlıklı bir diyet bu dönemde kadınların genel sağlığı için faydalıdır.
Perimenopoz Etkileriyle Baş Etme Yöntemleri
Perimenopoz sürecini daha kolay atlatmak için aşağıda sıralanan öneriler dikkate alınabilir:
Düzenli Uyku Alışkanlığı: Her gün aynı saatlerde uyuyup uyanmaya özen göstermek uyku düzenini destekler.
Stres Yönetimi: Yoga ve meditasyon gibi teknikler ile stres kontrol altına alınabilir. Aynı zamanda benzer deneyimler yaşayan kadınlarla iletişim kurmak duygusal anlamda rahatlatıcı olabilir.
Düzenli Sağlık Kontrolleri: Kadın doğum uzmanı tarafından yapılan düzenli kontroller bu dönemin bilinçli ve dolayısı ile daha sağlıklı geçmesine yardımcı olur.
Perimenopoz her kadının deneyimlediği doğal bir süreçtir ve bu dönemin getirdiği fiziksel ve duygusal değişiklikler bilinçli ve profesyonel bir yaklaşımla daha kolay yönetilebilir. Hormon dengesindeki değişimleri anlamak ve uygun tedavi yöntemleriyle semptomları hafifletmek söz konusu dönemin daha rahat geçirmesini sağlar. Bu süreçte profesyonel bir sağlık uzmanından destek almak her zaman en doğrusudur.
Perimenopoz ne kadar sürer?
Perimenopoz süresi kişiden kişiye değişiklik göstermekle birlikte genellikle 4-10 yıl arasında sürer. Sürenin uzunluğu genetik faktörler ve yaşam tarzı alışkanlıkları ile ilişkilidir.
Perimenopoz döneminde hamile kalınabilir mi?
Perimenopoz sırasında hâlâ hamile kalma şansı vardır çünkü yumurtlama düzensiz de olsa devam edebilir. Ancak bu dönemde doğurganlık önemli ölçüde azalır. Bu sebepler ile gebelik planlayan veya istemeyen kadınların bir uzmana danışması oldukça önemlidir.
Sıcak basması her kadında görülür mü?
Hormonal dalgalanmalardan etkilenen birçok kadın bu semptomu yaşar. Şiddeti ve sıklığı kişinin hormonal durumu ve genel sağlığı ile ilgilidir.
Perimenopoz ve menopoz aynı şey midir?
Perimenopoz ve menopoz aynı şey değildir. Perimenopoz menopoza geçiş sürecini ifade ederken menopoz kadının son adet döneminden sonra bir yıl boyunca adet görmemesi ile tanımlanır.
Kaynak:Medicalpark
